Hoewel het gebruik van cocabladeren als bedwelmend middel al 3.000 jaar oud is, kwam crack, een gekristalliseerde vorm van cocaïne, pas in ontwikkeling tijdens de sterke opkomst van cocaïne in de jaren ’70. Halverwege de jaren ’80 nam het gebruik verder toe.
Volgens de Amerikaanse antidrugs afdeling van de politie (DEA) werden er laat in de jaren ’70 grote hoeveelheden naar de VS gesmokkeld. Dit zorgde ervoor dat de waarde van de drugs met wel 80% daalde. Drugsdealers, die deze prijsdaling voor hun illegale product zagen, zetten het poeder om tot “crack”, een vaste vorm van cocaïne, die gerookt kon worden.
Wanneer je het in kleine stukken breekt, “rocks” genaamd, kon deze vorm van cocaïne in kleinere hoeveelheden worden verkocht, aan meer mensen en met een grotere winst. Het was goedkoop, simpel om te maken, makkelijk om te gebruiken en zeer winstgevend voor dealers.
Van het gebruik van crack wordt begin jaren ’80 voor het eerst melding gemaakt in Los Angeles, San Diego, Houston en de Cariben.
De grootste toename van het gebruik van deze drug was tijdens de “crack epidemie,” tussen 1984 en 1990, toen deze drug zich over Amerikaanse steden verspreidde. De crack epidemie zorgde ervoor dat het aantal Amerikaanse cocaïneverslaafden enorm toenam. In 1985 nam het aantal mensen dat toegaf regelmatig cocaïne te gebruiken toe van 4,2 miljoen tot 5,8 miljoen.
Aan het einde van 1986 was crack verkrijgbaar in 29 van de Amerikaanse staten. In 1987 bleek crack in op vier na alle staten van Amerika beschikbaar te zijn. Sindsdien is het gebruik van crack verder over Noord- en Zuid-Amerika en in Europa en de rest van de wereld verspreid.
Groot-Brittannië ervoer in 2002 een eigen “crackepidemie”, het aantal crackverslaafden die hulp zochten nam in dat jaar met bijna 50% toe. Tussen 2000 en 2006 rapporteerde Groot-Brittannië een toename van 74% van het aantal politie-invallen en inbeslagname van crack.Het grootste deel van de Europese crackgebruikers kan in drie steden gevonden worden: Hamburg, Londen en Parijs. Er is ook melding gemaakt van het gebruik van crack als een groot probleem in drie Franse koloniën—Guadeloupe, Frans Guyana en Martinique—en in een aantal steden van Nederland.